Poradnik - kupujemy nagrobek

Każdy z nas będzie kiedyś musiał stanąć przed bolesnym faktem utraty kogoś bliskiego. Nie sposób się na to przygotować. Wybór nagrobka jest trudną sprawą, związaną z silnymi emocjami. Nagrobek jest ostatnią rzeczą, która przez długie lata będzie nam przypominać o zmarłym. Dlatego bardzo ważne jest aby odpowiednio przygotować się do wizyty w zakładzie kamieniarskim.

Droga jaką musimy pokonać aby zakupić nagrobek:

1. Dokumenty

Nagrobek może zamówić wyłącznie osoba która jest właścicielem grobowca. W przypadku mniejszych cmentarzy (wiejskich i parafialnych) często wystarczy pisemne lub ustne oświadczenie , że grób należy do nas a należności dotyczące prawa do wykorzystania danego miejsca na cmentarzu zostały uregulowane. Opłata za miejsce na cmentarzu jest ustalona przez proboszcza parafii, administratora lub innego zarządcę. Kwota ta jest niewielka i trzeba ją odnawiać raz na 25 lat. W przypadku starych grobowców warto jednak dowiedzieć się, jak wyglądają sprawy administracyjne związane z naszym grobem. Zdarza się, że niektórzy administratorzy cmentarzy potrafią wstrzymać prace wykonywane przez kamieniarza, co może przysporzyć nam dodatkowych i zupełnie niepotrzebnych kosztów.

W przypadku dużych cmentarzy, należy wypełnić pełnomocnictwo dla zakładu kamieniarskiego na wykonanie robót w naszym imieniu. O to czy kamieniarz będzie potrzebował takiego dokumentu do postawienia pomnika, trzeba zapytać przy okazji naszej wizyty w kancelarii cmentarza. Znajdziemy tam również odpowiednie druki.

2. Budżet

Kiedy wszelkie formalności związane z grobowcem zostały już załatwione, czeka nas wybór nagrobka. Podstawowym kryterium wyboru zawsze jest posiadany budżet.

Najtańsze nagrobki z jasnych granitów chińskich i krajowych,

to wydatek rzędu 3200 - 4500 zł.

Pomnik z importowanego granitu kolorowego (szary, czerwony, zielony, niebieski), to koszt rzędu 4500- 8000 zł.

Ponad 8000 zł trzeba będzie zapłacić za nagrobki z czarnego twardego granitu.

Istnieje również przedział cenowy, który dotyczy pomników wykonywanych wg. indywidualnego projektu. W tym jednak przypadku rozpiętość cen jest nieograniczona i wpływa na nią wiele czynników. Trzeba się tu liczyć z wydatkiem od kilkunastu, do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Podane ceny są bardzo orientacyjne, mogą się różnić w zależności od regionu, wymiarów oraz stopnia skomplikowania elementów wybranego pomnika.

3. Kamień

Wybór rodzaju kamienia to najtrudniejszy etap przy wyborze pomnika. Różnorodność kamienia znajdująca się na naszym rynku jest ogromna

Najbardziej mylącym mitem jest, wykonywanie nagrobków z marmuru. W naszym klimacie praktycznie nie stosuje się marmuru jako budulca dla nagrobków. Marmur to skała wapienna o charakterze zasadowym, przez co w kontakcie wodą i mrozem bardzo szybko ulega zniszczeniu (erozji). W naszym kraju pomniki najczęściej wykonuje się z granitu, który bez względu na pochodzenie jest bardzo trwałym surowcem. Rzadko stosuje się także piaskowiec, który przy odpowiedniej i bardzo pracochłonnej pielęgnacji, jest wdzięcznym materiałem do wykonania nagrobka.

Kolejny mit dotyczy kamienia pochodzącego z Chin. Wielu kamieniarzy posiada w ofercie nagrobki Chińskie, które pomimo złej opinii, niejednokrotnie przebijają jakościowo krajowe czy importowane kamienie. W przypadku gdy nie stać nas na drogi nagrobek za 5 i więcej tysięcy złotych, warto zapytać pobliskiego kamieniarza o ofertę chińskich nagrobków, które zaskoczą nasze oko i na pewno ucieszą kieszeń.

Najczęściej zadawanym pytaniem w zakładzie kamieniarskim jest pytanie „który kamień jest najmocniejszy?” Większość dostępnych na rynku rodzajów granitu ma podobne właściwości.  Czasem zdarza się, że niektóre kamienie, zwłaszcza te najtwardsze mogą pęknąć. Dzieje się tak w wyniku nagłej zmiany temperatur. Przykładowo: w upalne dni czarny nagrobek może osiągnąć temperaturę 70 stopni, a w niektórych przypadkach nawet większą i nagle spada deszcz. Jeśli granit przetrwał tą próbę bez szwanku oznacza to, że nie ma w nim wewnętrznych naprężeń i zachowa doskonały wygląd przez wiele lat. W przypadku gdyby doszło do pęknięcia mamy prawo reklamować nasz produkt u kamieniarza. Najczęściej mamy na to od 2 do 5 lat w zależności od zakładu. Należy pamiętać o tym, że kamień jest tworem naturalnym.

Ostatni mit to 1000 letnia gwarancja na kamień. Wielu klientów wymaga zapewnień, że jego zakup będzie wieczny. W praktyce żaden kamieniarz nie jest w stanie dać słowa, że jego produkt będzie stał dłużej niż grobowiec na którym został posadowiony. Prawdą jest natomiast, że teoretycznie każdy pomnik z granitu powinien wytrzymać od kilkudziesięciu do nawet kilkuset lat, oczywiście pod warunkiem stałej opieki i konserwacji.

Aby wybrać odpowiedni kamień, należy zdać się na własny gust i doświadczenie fachowców u których zamawiamy usługę. Wybierajmy zakłady słynące z dobrej jakości, których pracownicy chętnie służą fachową pomocą przy wyborze.

4. Fason wykończenie

Pojawiają się kolejne dylematy: czy nagrobek ma być prosty i skromny, czy też efektowny i niepowtarzalny? Jaką wybrać formę i wykończenia? Najlepiej dopasować je do naszych indywidualnych preferencji, lub zachować w nagrobku charakter, czy ostatnią wolę osoby zmarłej.

Coraz częściej zakłady kamieniarskie dysponują gotowymi wzorami które mogą być pomocne w podjęciu decyzji. Ważną informacją jest ta, że jeśli zdecydujemy się na nagrobek z wystawy, czas oczekiwania na montaż na cmentarzu będzie znacznie krótszy - nawet o kilka tygodni. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą. 

Najlepszym sposobem na zaczerpnięcie inspiracji może być spacer po cmentarzu; powinniśmy zabrać osoby które będą z razem nami podejmowały decyzje co do zakupu i spędzić trochę czasu, oglądając nagrobki w ich naturalnym otoczeniu. Warto wykonać zdjęcia pomników czy poszczególnych elementów, gdyż z pewnością przydadzą się nam one na etapie dalszego podejmowania decyzji. Należy pamiętać że nagrobek jest stosunkowo drogą inwestycją, warto więc dokładnie określić swoje oczekiwania i potrzeby. Można również całkowicie zdać się na doświadczenie kamieniarza, jednak nie ma w tym przypadku pewności czy jego gust będzie podobny do naszego. Jeśli zdecydujemy się zabrać ze sobą aparat fotograficzny róbmy zdjęcia pomnikom czy ich poszczególnym elementom.

5. Tablica napisowa

Najważniejszym składnikiem pomnika jest tablica napisowa.  Po latach kiedy pamięć żyjących nieco zblednie, to ona przypomni im gdzie leży ukochana bliska osoba, powie kiedy zmarli i ile mieli lat. To na niej piszemy słowa ostatniego pożegnania i modlitwy. To właśnie napisówka jest głównym świadectwem pamięci.

Tablice (napisówki) dzielimy na kilka rodzajów:

- pojedyncze -  wykonane z jednego kawałka materiału o różnych kształtach. Najczęściej stosuje się na nich krzyż piaskowany, metalowy lub kuty. Można również wygrawerować na nich wizerunki Jezusa lub Matki Bożej;

- podwójne - wykonane z dwóch kawałków odpowiednio ukształtowanego kamienia. Prawa najczęściej jest szersza i wypisuje się na niej nazwiska zmarłych. Na lewej - węższej (zwanej również słupkiem) najczęściej umieszcza się krzyż lub wizerunek;

- pojedyncze z krzyżem – tak jak tablica podwójna, z tą różnicą że rolę lewej części (słupka) odgrywa krzyż z granitu;

- podwójne z krzyżem – tak jak tablica podwójna tylko z krzyżem po środku. Takie zastosowanie pozwala na wykorzystanie obydwu tablic na napisy;

- skałki - napisówka obijana na surowo. Jedna lub dwie płaszczyzny zostają wypolerowane, a boki specjalnie obite dla uzyskania charakteru naturalnego, niepoddanego obróbce kamienia;

- płaskorzeźby i rzeźby – są to kosztowne, aczkolwiek niezwykle efektowne napisówki wykonywane ręcznie przez najlepszych artystów;

- nietypowe – może to być tafla szkła, zwyczajny polny kamień, lub napisy na nakrywie (bez tablicy).

6. Napisy

By pamięć o naszych bliskich przetrwała jak najdłużej, na nic zda się najtwardszy czy najdroższy kamień, gdy wraz ze źle wykonanym napisem zatrze się ślad po przodkach. 

Obecnie istnieje wiele możliwości wykonywania napisów. Wszystkie (pod warunkiem prawidłowego wykonania) gwarantują długotrwały efekt. Ich cena głównie zależy od nakładu pracy i ilości zastosowanych materiałów. Każdy ze stosowanych sposobów ma zarówno swoje wady jak i zalety.

A o to najważniejsze z nich:

- litery kute – to najstarsza znana metoda umieszczania napisów. Litery kute ręcznie przez dobrego fachowca zapewnią najtrwalszy efekt, a ich klasyczny stożkowy kształt nadaje dostojnego, antycznego charakteru nagrobkowi. Najlepsi liternicy są w stanie wykuć praktycznie każdy wzór liter. Cena jest dosyć wysoka i waha się w granicach od kilku do nawet kilkudziesięciu zł za jedną literę pokrytą 24 karatowymi płatkami złota. Jest to bardzo żmudne i pracochłonne zajęcie - wykucie kilkudziesięciu liter może zająć nawet kilka dni;

- litery piaskowane – jest to tańsza wersja liter kutych. Wykonywane są maszynowo. Charakteryzują się płaskim dnem, a piaskowane na odpowiednią głębokość,  trwałością dorównają literze kutej. Ceny wahają się w granicach kilku złotych, a prosty napis najczęściej wkalkulowany jest w cenę nagrobka;

- litery metalowe - mosiężne lub ze stali nierdzewnej, mocowane są na tablicy za pomocą kleju. Aby litera lepiej się trzymała w odpowiednich miejscach wierci się malutkie otworki pasujące do bolców w każdej literce (zazwyczaj są to po 2 otwory na literę). Niestety są one bardzo podatne na ataki złodziei. Cieszą się sporym zainteresowaniem wśród klientów zamawiających nagrobki z segmentu drogiego i ekskluzywnego. Za najtańsze litery trzeba zapłacić kilkanaście zł za sztukę a ceny najdroższych sięgają nawet kilkudziesięciu zł za sztukę.

6. Fotografie, wizerunki, portrety

Istnieje kilka sposobów umieszczenia portretu zmarłego na nagrobku.

Najpopularniejszą metodą jest fotografia na porcelanie. Do wyboru mamy dziesiątki wzorów i rozmiarów porcelanowych płytek doskonałej jakości. Zdjęcie na porcelanie może być czarno-białe, kolorowe lub w sepii. Jest to jedno z dosyć tańszych rozwiązanie.

Drugą metoda może być zrobienie portretu bezpośrednio w kamieniu. Niestety nie każdy artysta wykonujący grawerowane portrety jest w stanie zrobić to dobrze. Potrzeba bowiem wielkiego kunsztu aby wiernie odtworzyć podobieństwo. Jeżeli wybieramy tą metodę, warto więc zapytać wykonawcę o przedstawienie do obejrzenia jakiegoś portretu wykonanego w kamieniu, z możliwością porównania z oryginalną fotografią. Portrety wykonywane ręcznie są dość drogie co jest całkowicie uzasadnione. Wykonanie takiego dzieła zajmuje od kilkunastu do kilkudziesięciu godzin pracy.

Istnieje jednak alternatywa do tego rozwiązania, ponieważ zdobycze nowoczesnej technologii pozwalają na znacznie szybsze i dokładniejsze wykucie podobizny naszego bliskiego bezpośrednio w kamieniu. Maszyna przenosi fotografię z dokładnością nieosiągalną dla artystów którzy pracujących tradycyjnymi technikami. Maszyna wykona dokładną kopię naszego zdjęcia w kamieniu.

Warto zapamiętać aby z pośród wszystkich fotografii zmarłego wybrać taką, która najbardziej przypomina nam osobę którą chcemy zapamiętać. W przypadku porcelany i grawerowania maszynowego warto aby zdjęcie było dobrej jakości. 

Starajmy się wybrać takie zdjęcie, na którym zmarły wygląda tak jak chcemy go zapamiętać. Unikniemy wtedy rozczarowań i przykrych nieporozumień. Należy pamiętać, że najlepsze efekty dają fotografie zrobione w profesjonalnych studiach.